Cinematografen en filmmakers zijn sinds het begin van de cinema al flink afhankelijk van allerlei camera-ondersteuningsmechanismen. Met al hun statieven, dolly’s en kranen zijn de mechanismen om een stabilizer camera support te bieden behoorlijk geëvolueerd. Maar één methode is echter gebaseerd op geen van deze mechanismen en is met de tijd alleen maar relevanter geworden, namelijk de: handheld opname.
Shaky-shaky!
De handheld opname is berucht omdat het de overdreven ‘shaky’ camera is die in moderne actiefilms gebruikt wordt. Maar alle filmmakers hebben het dusdanig gebruikt, aangepast en de opname op nieuwe manieren geïnnoveerd om hen mee te helpen hun beeldverhaal nog beter te vertellen.
Van shaky cams tot schoudersteunen en het gebruik van handige (schouder) rigs, is de handheld opname een speciaal soort opname die niet echt van een vaste camerapositie afhankelijk is.
De handheld opname is slechts één van de vele soorten camerabewegingen in alle moderne films, die in zowel goedkope indiefilms als grote blockbuster films toegepast wordt.
Wat is een handheld opname?
Een handheld opname is een camera shot die verwaardigd wordt terwijl de camera enkel door de handen en schouder van de operator ondersteund wordt. Handheld camerawerk brengt zo camerabewegingen met zich mee door de bewegingen van de operator.
Volgens de definitie van de draagbare camera is deze opname enkel van het lichaam van de gebruiker afhankelijk. In de loop van de tijd, terwijl de camera’s geëvolueerd en gegroeid zijn, hebben operators diverse platforms gebruikt om hiermee dezelfde effecten als die van een handheld opname te bereiken.
Afhankelijk van het gewicht en de omvang van de camera, gebruiken operators zodoende ook wel compacte rigs, zoals een schoudermontage rig, om de fysieke belasting van een cameraman te verlichten en hen meer controle over de hoeveelheid cameratrilling te geven.
Waarom wordt er met name een handheld opname gebruikt?
- Om subjectiviteit vast te stellen
- Om de intensiteit of chaos verhogen
- Om intimiteit tussen de personages creëren
De oorsprong van de ‘shaky cam’
De term ‘shaky cam’ werd op een gegeven moment verzonnen en steeds vaker in films gebruikt voor de creatie van een bepaald psychologisch effect. De beroemdste hiervan was de camera die regisseur Sam Raimi in zijn horrorfilm Evil Dead uit 1981 gebruikte, die op een stuk hout geschroefd was. Deze shaky camera rig, zoals het genoemd werd, werd door twee grepen omhoog gehouden terwijl ze door een filmscène renden.
Het resultaat was een opname die de intensiteit van de scène aanvulde en toekomstige handheld camerafilms behoorlijk beïnvloedde. De camera rig was zowel creatief als financieel dusdanig effectief dat het erna alsook door de Coen Brothers in films zoals Raising Arizona werd gebruikt.
En vergeet uiteraard ook Spielberg’s Saving Private Ryan niet. Er zijn talloze shots in de openingsscène hiervan die gezien kunnen worden als de beste handheld opnames in de gehele filmgeschiedenis!
Handheld opnamen creëert intimiteit
Intimiteit is één van de meest waardevolle tools voor een filmmaker om het publiek met een personage en verhaal te verbinden. Ze kunnen het door middel van dialoog, lenskeuzes en de camera in verhalen opnemen. Statieven worden daarnaast vaak voor statische opnamen met hooguit wat camera pannen en kantelen gebruikt.
De handheld opname is een geweldig hulpmiddel dat bij kleine camerabewegingen gebruikt om zo een meer natuurlijke, bijna ademende beweging vanuit het perspectief van de camera te creëren.
Uiteindelijk ben jij zelf natuurlijk alleen de baas over het feit of jij voor jouw specifieke opnames graag voor een GoPro-Mania camera stabilizer wilt kiezen of voor een wat meer ‘shaky’ handheld actie. Dit alles uiteraard puur voor de o zo belangrijke visuele esthetiek.
Bron: o.a. studiobinder
